Choroba refluksowa przełyku (GERD) jest powszechnym schorzeniem, które występuje, gdy treść żołądka cofa się do przełyku, powodując podrażnienie błony śluzowej. Pomimo że GERD jest przeważnie uciążliwe i powoduje nieprzyjemne objawy, takie ból w klatce piersiowej, warto zauważyć, że może również wiązać się z potencjalnym ryzykiem rozwoju nowotworu przełyku. W tym artykule omówimy znaczenie diagnozy i leczenia choroby refluksowej przełyku w kontekście minimalizowania ryzyka nowotworu przełyku.
Rozpoznanie choroby refluksowej przełyku opiera się na analizie objawów pacjenta, takich jak uczucie pieczenia w przełyku, trudności w połykaniu, a także na badaniu fizykalnym. Jednak w celu potwierdzenia diagnozy oraz oceny stopnia uszkodzenia błony śluzowej przełyku warto rozważyć przeprowadzenie dodatkowych badań diagnostycznych. Najczęściej stosowanymi badaniami są endoskopia górnego odcinka przewodu pokarmowego oraz pH-metria 24-godzinna. Endoskopia pozwala na bezpośrednią wizualizację przełyku i ewentualne wykrycie uszkodzeń, takich jak owrzodzenia, zwężenia. Natomiast pH-metria umożliwia pomiar liczby epizodów i czasu występowania refluksu żołądkowo-przełykowego.
Leczenie GERD ma na celu złagodzenie objawów, zapobieganie powikłaniom oraz zmniejszenie ryzyka rozwoju nowotworu przełyku. Główne metody leczenia obejmują modyfikacje stylu życia. Pacjenci z GERD powinni:
- unikać spożywania dużych posiłków przed snem,
- unikać potraw i napojów wywołujących zgagę (np. pikantnych potraw, kofeiny, alkoholu),
- utrzymywać zdrową wagę poprzez regularną aktywność fizyczną.
W przypadku wystąpienia choroby refluksowej włącza się również farmakoterapię. Podstawą terapii są przede wszystkim leki zobojętniające kwas żołądkowy, takie jak inhibitory pompy protonowej (PPI). Czasem niezbędne są również zabiegi chirurgiczne. W przypadku braku poprawy po leczeniu farmakologicznym, niektórzy pacjenci muszą być poddani zabiegowi chirurgicznemu, takiemu jak fundoplikacja, mającego na celu wzmocnienie zwieracza dolnego przełyku i zmniejszenie refluksu żołądkowo-przełykowego.
Chociaż większość pacjentów z GERD nie rozwija raka przełyku, istnieje pewne zwiększone ryzyko wystąpienia tej choroby w przypadku długotrwałego nieleczonego lub źle kontrolowanego refluksu żołądkowego. Nadmierne i częste podrażnienie błony śluzowej przełyku przez kwas żołądkowy, może prowadzić do przewlekłego zapalenia przełyku (ezofagitis), metaplazji i zmian dysplastycznych w błonie śluzowej przełyku. W niektórych przypadkach te zmiany mogą przeistaczać się w raka przełyku.
Widać więc, iż diagnoza i leczenie choroby refluksowej przełyku są istotne nie tylko dla łagodzenia objawów pacjenta, ale również dla minimalizowania ryzyka rozwoju nowotworu przełyku. Pacjenci z GERD powinni regularnie konsultować się z lekarzem gastroenterologiem, aby uzyskać odpowiednie leczenie i monitorowanie swojego stanu zdrowia. Wczesne wykrycie i skuteczne zarządzanie chorobą refluksową mogą zmniejszyć ryzyko powikłań, w tym rozwoju nowotworu przełyku.
Adam Trzciński